นักวิทยาศาสตร์พบฟอสซิลดาวเปราะ (หรือดาวตระกร้า, brittle star) เก่าแก่สุดเท่าที่เคยพบมา มีอายุ 410 ล้านปีในสภาพสมบูรณ์ที่ประเทศแอฟริกาใต้ ช่วยเพิ่มความเข้าใจเกี่ยวกับวิวัฒนาการในยุคโบราณและยุคใหม่ของสิ่งมีชีวิตสายพันธุ์นี้
ทีมนักบรรพชีวินวิทยากลุ่มเล็ก ๆ พร้อมด้วยสมาชิกจากมหาวิทยาลัยโรดส์ในแอฟริกาใต้ พิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ธรรมชาติแห่งชาติเมืองลักเซมเบิร์ก และมหาวิทยาลัยออกซ์ฟอร์ดในสหราชอาณาจักร ได้ค้นพบตัวอย่างดาวเปราะที่เก่าแก่ที่สุดที่รู้จักซึ่งจากมหาทวีปกอนด์วานาเมื่อหลายร้อยล้านปีก่อน
ดาวเปราะมักจะถูกสับสนกับดาวทะเล (Starfish) โดยทั้งสองมีแขนห้าแขนติดอยู่ที่ "ลำตัว" ที่อยู่ตรงกลาง (งานวิจัยล่าสุดบอกว่าทั้งตัวของดาวทะเลคือหัว) แต่ดาวเปราะจะมีแขนยาวกว่ามาก อาจมากถึง 60 ซม. และก็บางกว่ามากเช่นกัน
นอกจากนี้ แขนของดาวเปราะเกือบทุกสายพันธุ์ต่างมีลักษณะคล้ายแส้ แทนที่จะเป็นแบบสามเหลี่ยมอ้วนป้อมที่พบในดาวทะเล ดาวเปราะใช้แขนยาวเหล่านี้ช่วยจับอาหารที่ตกลงสู่พื้นทะเลหรือคุ้ยผืนทรายใต้น้ำเพื่อหาอาหาร ดังนั้นทั้งสองชนิดนี้จึงแตกต่างกันอย่างยิ่ง
นักวิทยาศาสตร์แบ่งวิวัฒนาการของดาวเปราะออกเป็น 2 ช่วงคือช่วง “โบราณ” ที่เริ่มต้นขึ้นในยุคออร์โดวิเชียนตอนต้น (485-470 ล้านปีก่อน) และเชื่อกันว่าสูญพันธุ์ไปในยุคคาร์บอนิเฟอรัสล่าสุด (ประมาณ 300 ล้านปีก่อน) จากนั้นดาวเปราะก็เริ่มวิวัฒนาการใหม่อีกครั้งเป็นช่วง “สมัยใหม่”
“ในปัจจุบันความสัมพันธ์ระหว่างดาวเปราะแบบโบราณและสมัยใหม่นั้นยังไม่ค่อยเป็นที่เข้าใจนัก” Caitlin Reddy นักบรรพชีวินวิทยาจากมหาวิทยาลัยโรดส์ กล่าว ทำให้การเปลี่ยนผ่านจากสมัยโบราณเป็นสมัยใหม่นั้นยังคงเป็นเรื่องลึกลับอยู่
ทีมวิจัยได้ค้นพบฟอสซิลที่ถูกเก็บได้ตามธรรมชาติอย่างดี มีอายุ 410 ล้าน ซึ่งทำให้มันกลายเป็นตัวอย่างดาวเปราะเก่าแก่ที่สุดที่เคยพบกันมา สิ่งพิเศษก็คือแหล่งฟอสซิลนี้เคยอยู่รวมกับมหาทวีปกอนด์วานา ซึ่งต่อมาได้แยกออกเป็นแอฟริกา อเมริกาใต้ แอนตาร์กติกา อินเดีย ออสเตรเลีย และมาดากัสการ์
โดยแอฟริกาใต้ในขณะนั้น (ตอนที่ยังเป็นกอนด์วานา) ยังอยู่ถือเป็นเขตขั้วโลกโบราณที่อยู่ในวงกลมแอนตาร์กติกาหรือขั้วโลกใต้ในปัจจุบัน สิ่งนี้มีความสำคัญมาก เนื่องจากฟอสซิลดาวเปราะที่เคยพบก่อนหน้านั้นส่วนใหญ่อยู่เขตใกล้เส้นศูนย์สูตรของกอนด์วานา
นั่นหมายความว่าดาวเปราะมีความหลากลายมากกว่าที่คิด และนักวิทยาศาสตร์ก็เชื่อว่าดาวเปราะโบราณและสมัยใหม่เคยอยู่ร่วมกัน ไม่ใช่สูญพันธุ์ไปแล้ววิวัฒนาการขึ้นมาใหม่อีกครั้ง
